غلامرضا انصاری معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه صبح امروز (یک‌شنبه) با حضور در شبکه اول سیما در مورد سند همکاری میان ایران و چین اظهار داشت: از بحث داغ داخل جامعه ما دو الی سه هفته‌ای می‌گذرد و خوشبختانه بسیاری از مسائل روشن شده است.

وی ادامه داد: طیف معترضان و پرسشگران طیف وسیعی بود و این طیف از دشمنان مغرض و شناخته شده نظام جمهوری اسلامی ایران شروع می‌شد و همچنین کسانی هم بودند که از دوستان، علاقه‌مندان و پرسشگران درون نظام بودند.

معاون اقتصادی وزارت امور خارجه گفت: وزارت امور خارجه محور اصلی کار خود را برای پاسخگویی به کسانی که حق پرسش دارند و ملت شهیدپرور و پرتلاش ایران قرار داد. یک جامعه پرسشگر جامعه‌ای است که مورد وثوق هم امام راحل (ره) و هم رهبر انقلاب است و ما افتخار می‌کنیم که در یک جامعه پرسشگر هستیم. تا پرسشگری هست، رشد، توسعه و موفقیت وجود دارد.

انصاری افزود: وقتی پیش‌نویس یک سند آماده می‌شود، این پیش‌نویس ممکن است چندین بار تغییر شکل و محتوا پیدا کند، چراکه اولاً تمامی سازمان‌ها باید در آن دخیل باشند و نظرات خود را در آن اعمال کنند و همچنین ممکن است چندین بار سند مورد بازنویسی قرار گیرد.

وی عنوان کرد: بعد از آنکه مرحله پیش‌نویس آماده شد، مرحله مذاکره آغاز می‌شود و این موضوع ممکن است مدت‌ها و حتی سال‌ها طول بکشد. ممکن است در مذاکرات محتوا، فرم قانونی و یا شکل، شاهد تغییراتی در پیش‌نویس باشیم. برخی سندها هستند که بیش از ۱۵ سال مذاکرات نهایی شدن آن‌ها به طول می‌انجامد. به طور مثال سند راهبرد همکاری چین و روسیه ۱۵ سال به طول انجامیده است. در همین مرحله‌ای که ما قرار گرفته‌ایم بیش از پنج سال طول کشیده است تا به آن برسیم.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه اضافه کرد: آغاز بحث سند همکاری میان تهران و پکن، از زمان سفر رئیس جمهور چین به ایران و دیدار وی با مقامات جمهوری اسلامی از جمله مقام معظم رهبری شروع شد. در آن دیدار بحث همکاری‌های راهبردی میان ایران و چین و همکاری‌های ۲۵ ساله مطرح شد. در این مدت، هم وزارت امور خارجه و همچنین سازمان‌های دیگر بارها روی این پیش‌نویس کار کردند و زمانی که در سال ۹۸ دو طرف برای آغاز مذاکرات خود اعلام آمادگی کردند، طبیعتاً این بحث فعال‌تر شد.

انصاری تصریح کرد: مسایلی که در رسانه‌ها و مطبوعات مطرح می‌شود، بخشی از آن ممکن است در داخل سند باشد و برخی نیز از اساس ریشه ندارد. بحث‌هایی مانند واگذاری امتیازات یا جزایر در این سند مورد بحث نیست. امروز جایگاه جمهوری اسلامی ایران در جایگاهی نیست که کسی بخواهد از این باب، وارد گفتگو با آن شده و بخواهد تا ما چیزی را واگذار کنیم. چنین چیزی نه در روحیه، طبیعت و ذات جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد.

وی خاطرنشان کرد: ما به دنبال یک همکاری برد-برد با چین بوده و هستیم و این چیزی است که ما با اکثر کشورهایی که با آنها روابط نزدیک و خوبی داریم، خواهان آن هستیم. ما سعی می‌کنیم تا به سمت تفاهمات راهبردی با کشورهای دوست برویم.

معاون اقتصادی وزیر خارجه در مورد نگرانی‌ها در مورد میزان ۲۵ ساله بودن همکاری‌ با چین، اظهار داشت:  مدت زمان اینگونه سندهای همکاری، براساس رابطه بین کشورها است. مطمئناً در قرن بیست و یکم قرن آسیا است. کشورهای مهم آسیایی امروز دور هم جمع می‌شوند و همکاری‌ها و اتحادیه‌های منطقه‌ای را ایجاد می‌کنند.

انصاری ادامه داد: این موضوع طبیعی است که دو کشور مهم آسیایی یعنی ایران و چین نیز با یکدیگر ارتباطات و همکاری‌های در سطح گسترده و در طیف وسیع داشته باشند. از ۲۵ سال، معمولاً برای یک نسل نام برده می‌شود و بسیار نرم معمولی بین کشورها در مذاکره است.

وی در مورد پیش‌بینی برای نهایی شدن سند همکاری ایران و چین گفت: اولاً پیش‌نویس هنوز نهایی نشده است. پیش نویسی که تمامی مراحل خود را طی کرده باشد، در دست نهایی شدن است. این بخش که آماده شود، مذاکرات شروع می‌شود. یکی از موانع کار بحث کرونا است.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه افزود: در حال حاضر سفرهای رسمی و غیررسمی به چین انجام نمی‌شود، به این معنی که چینی‌ها نه سفر می‌کنند و نه مهمان می‌پذیرند. این یک مانع است که باید دید تا کی طول می‌کشد؟ بحث دوم این است که بندهای این تفاهم‌نامه و سند بسیار متنوع است.

انصاری عنوان کرد: در بخش‌های مختلف اقتصادی و امنیتی باید بحث‌های زیادی صورت پذیرد و به نظر نمی‌رسد که امروز بتوان گفت، مدت زمان نهایی شدن آن چه میزان به طول می‌انجامد.

وی اضافه کرد: روابط خارجی ایران چه در بعد سیاسی و چه در بعد اقتصادی در گذشته، یک اشکال ساختاری داشت. در گذشته توجه اصلی کشور به غرب بود. حتی وقتی که ما محصولات نفتی خود را به شرق می‌فروختیم، جنس‌مان را از غرب می‌خریدیم.

معاون اقتصادی وزارت امور خارجه یادآور شد: سیاست نگاه به شرق، سیاستی است که جمهوری اسلامی انتخاب کرده و راهبرد بسیار درستی است تا ایران بتواند تنوعی در سیاست خارجی داشته باشد. تمرکز سیاست خارجی ایران بعد از انقلاب اسلامی، بازسازی رابطه خود با شرق است. محیطی که بسیار به لحاظ فرهنگی به ما نزدیک بوده، با ما آشناتر است و به لحاظ تاریخی ما روابط عمیق‌تری را با این منطقه داریم. رابطه ما با چین و دیگر کشورهای آسیایی رابطه‌ای بسیار تاریخی و قدیمی بوده، بنابراین این نوع نگاه طبیعی است.

انصاری تاکید کرد: به خصوص در حوزه اقتصاد ما نیاز به این نگاه داشتیم تا بتوانیم هم در تجارت خارجی خود تنوع ایجاد کنیم و هم در سیاست خارجی این تنوع شکل بگیرد. بنابراین نگاه به شرق یک نگاه راهبردی است که جمهوری اسلامی ایران از ابتدای حیات خودش آن را دنبال کرده است.

وی در مورد دلیل ناراحتی دشمنان ایران از سند همکاری میان ایران و چین، اضافه کرد: دشمن به ویژه در سال‌های اخیر و حتی موضوع تحریم، تمامی تمرکزش بر این بوده است تا ایران را وادار به روزمرگی کند تا ایران نتواند از محیطی که در آن زندگی می‌کند، بیشترین استفاده را کند. این هدف اصلی دشمنان ما و در رأس آن آمریکا بوده است.

معاون اقتصادی وزیر امور خارجه عنوان کرد: دشمن تلاش کرده است تا ایران را به روزمرگی کشانده و از تحولات اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جهان عقب نگه دارد. کسانی که با ما در این موضوع به شدت مخالفت کرده و حتی تحریک کردند تا تظاهرات‌هایی انجام گرفته و برای مخالفت با این سند فراخوان دادند را باید شناخت. آمریکا در شرایط حساس انسانی در دوران کرونا، شدیدترین تحریم‌ها حتی در حوزه تحریم‌های غذا و دارو را روی ایران اعمال کرده است.

انصاری اضافه کرد: مقامات آمریکایی اعلام می‌کنند که ایران می‌تواند دارو و مواد غذایی بخرد؛ ولی آیا دارو را کسی به ما مجانی می‌دهد؟ وقتی ما برای خریدن دارو می‌خواهیم پول جابجا کنیم، اجازه این کار را به ما نمی‌دهند. حتی با تهدیدی که کشورها را کرده و با جریمه‌هایی که علیه شرکت‌ها و کشورها اعمال می‌کنند، مثل سرگردنه بگیرها به شرکت‌ها بانک‌ها و حتی به خانواده‌های مدیران مراجعه کرده و غیر انسانی‌ترین کارها را انجام می‌دهند. دزدها چگونه سرگردنه را می‌گیرند، آنها نیز اینگونه رفتار می‌کنند.

وی خاطرنشان کرد: رژیمی با این وضعیت، نگاه و رفتار به شدت غیرانسانی که امروز همه دنیا آن را محکوم می‌کنند، حالا دلسوز ما شده و در مورد رابطه ایران و چین اظهار نظر کرده و آن را ترکمنچای دوم می نامند. این صحبت‌ها به واقع سخیف بوده و و دشمنانه است. متاسفانه برخی از طیف‌های ضد انقلاب که از نوکران و وابستگان رژیم سابق هم بودند، بدتر رفتار می‌کنند. کسانی که استان نوزدهم ایران را بخشیدند، حالا نگران شده‌اند که ما جایی را واگذار کنیم یا امتیازی دهیم.

معاون اقتصادی وزیر خارجه تصریح کرد: جز خصومت و دشمنی در اظهار نظرهای مخالفان وجود ندارد. آمریکایی‌ها و آنگلوساکسون‌هایی که به شدت مخالف رشد و توسعه ایران اسلامی هستند، جزو سردسته‌های مخالفت کنندگان با سند همکاری میان ایران و چین بودند و در شبکه های مجازی اخبار بسیار سخیفی را شایعه کرده و مردم را نگران کردند. خوشحال هستیم که در مرحله‌ای قرار داریم که اکثریت این ابهامات برطرف شده است. مردم از ابتدا دنبال پیشرفت و توسعه ایران بودند و مطمئن هستیم این نوع مذاکرات با کشورهایی مانند چین، قطعاً به نفع ایران خواهد بود.

انصاری افزود: تمام تلاش آمریکا در دوران تحریم‌های سخت، وادار کردن ایران به تسلیم، به روزمرگی کشاندن کشورمان، عقب راندن ایران از پیشرفت و توسعه است تا کشورمان نتواند با کشورهای مهم و پیشرفته دنیا ارتباط برقرار کند، است. آمریکایی‌ها فکر می‌کردند با این فشار سنگین ما را به زانو در خواهند درآورد؛ اما درست عکس آن جواب داد. درست در زمانی که آنها انتظار داشتند ما به روزمرگی بیفتیم، امروز در مورد روابط ۲۵ ساله با کشوری مانند چین که کشوری در توسعه و شیوه‌های توسعه بی بدیل است، مذاکره می‌کنیم. البته باید بگویم این موضوع برای همه دنیا تعجب آور بود. این موضوع به ویژه برای کسانی که مغرض بودند و در راس آن آمریکا، بسیار تعجب آور بود.

وی عنوان کرد: امروز دشمنان ما و مخالفان این نوع همکاری‌ها نیز کاملاً مشخص شده‌اند. ما علیرغم میل آنها، به کار خودمان ادامه خواهیم داد. همین امریکایی که نگران ماست، با چین ۷۰۰ میلیارد دلار تجارت دارد. آمریکا ۱۶۰ میلیارد دلار به چین کالا صادر می‌کند و ۵۶۰ میلیارد دلار از چین کالا وارد می‌کند.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه بیان کرد: در حال حاضر پروژه‌های بسیار بزرگی در آمریکا توسط چینی‌ها در حال انجام است. اروپایی‌ها نیز که بعضاً نگرانی‌هایی در مورد همکاری ایران و چین مطرح می‌کنند، همکاری‌های تنگاتنگ اقتصادی با چینی‌ها دارند. ما راه درستی را انتخاب کرده‌ایم. سندی که در مورد آن صحبت می‌کنیم طیف گسترده‌ای از همکاری‌ها از جمله حوزه کشاورزی، صنعتی، تکنولوژی‌های پیشرفته، دانش‌بنیان، گردشگری، زبان فارسی، همکاری‌های فرهنگی و همکاری ضد تروریسم را شامل می‌شود.

انصاری ادامه داد: انواع و اقسام همکاری‌ها در این سند گنجانده شده و این سند، نقشه همکاری‌های راهبردی بین دو کشور است. محصولات کشاورزی ما در دنیا محبوب هستند و بازار چین آماده واردات این محصولات است. یکی از راه‌هایی که ما می‌توانیم به زندگی مردم کمک کنیم، باز کردن راه‌های صادرات است و این سند دقیقاً در همین راستا است. بخشی از تولیدات کالاهای با کیفیت ما می‌توانند در بازار چین فروش رفته و در آنجا سهمی برای خود داشته باشند. ما با چینی‌ها به دنبال طرح تکمیل تولید هستیم، به طوری که بخشی از کالا در چین تولید شده و بخشی دیگر از آن در ایران تکمیل می‌شود و در نهایت به بازارهای منطقه صادر می‌شود.

وی اظهار داشت: امروز در تمامی حوزه‌های مطرح در دنیا از قبیل هوافضا، هوش مصنوعی و دانش بنیان،ها، در حوزه علمی و دانشگاه‌ها ارتباطات بسیار خوبی گرفته‌ایم و این سند می‌تواند به همکاری‌های علمی ما با هم کمک کند.

معاون اقتصادی وزیر امورخارجه درباره چرایی اهمیت این سند برای چینی‌ها، گفت: همانطور که گفتم، قرن ۲۱، قرن آسیا است و خود آمریکایی‌ها در زمان اوباما گردش به سمت آسیا را به عنوان مبنای سیاست خارجی خود مطرح کردند. امروز آسیا برای همه مهم است و ما با بزرگترین کشورهای آسیایی رابطه خوبی داریم. رابطه تاریخی ما با چین به هزاران سال قبل می‌رسد و ۵۰ سال است همکاری‌های بسیار خوبی با هم داریم. سمبل ارتباط ایران و چین جاده ابریشم است که امروز این جاده، در ابر پروژه یک کمربند، یک راه، تجلی پیدا کرده است.

انصاری افزود: بر اساس سندی که در حال مذاکره هستیم، ما نقش فعالی را در حوزه راه ابریشم جدید بازی خواهیم کرد.‌ اقیانوس هند اقیانوس آینده و دروازه تجارت بزرگ است و ایران با قرارگیری در کناره دریای عمان و تنگه هرمز، در ورودی این اقیانوس قرار دارد. چین در سوی دیگر اقیانوس هند در کنار تنگه مالاگا قرار دارد و شما شاهد هستید آمریکا بیشترین فشار خود را در دریای چین جنوبی قرار داده است.

وی گفت: طبیعی است که دو کشور که نقش بسیار حساسی در منطقه داشته و هر کدام در ورودی‌های اقیانوس هند به عنوان اقیانوسی که در آینده تجارت آسیا نقش خواهد داشت، قرار دارند، یک ارتباط ویژه با هم داشته باشند. هم ایران برای چین مهم است و هم چین برای ایران مهم است.

معاون دیپلماسی اقتصادی وزیر امور خارجه در خاتمه سخنان خود تاکید کرد: یکی از نتایج رشد اقتصادی در آسیا حذف دلار است و باید بگویم در رابطه میان ایران و چین کاملاً دلار حذف شده است.