خلیل علی محمدزاده  ، به ذکر نکاتی پیرامون روزه داری، فواید آن و نظر پزشکان دیگر ملت‌ها در خصوص نتایج روزه برای سلامت بدن پرداخت. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید.

رئیس مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصاد سلامت گفت: امسال ماه مبارک رمضان با سبک زندگی پیشگیرانه از بیماری کووید ۱۹ همراه شده است. از یک طرف افرادی که مسلمان هستند، به سن تکلیف رسیده‌اند، از سلامتی برخوردارند، بیمار به حساب نمی‌آیند، مسافر نیستند و عذری ندارند، واجب است تمام ایام این ماه را روزه بگیرند. از طرفی با توجه به اینکه کووید ۱۹ پاندمی است یعنی عالم گیر است و در اغلب کشورها اپیدمی است یعنی همه گیر است از جمله کشور ایران، باید در پیشگیری از این بیماری و جلوگیری از شیوع آن، مراقبت‌های لازم به عمل آید. در واقع امسال ثواب ناشی از پیشگیری از این بیماری هم به ثواب روزه و عبادت‌ها و ادعیه ماه رمضان افزوده می‌شود. چرا که به فرموده مقام معظم رهبری؛ هر چیزی که کمک کند به سلامت جامعه و عدم شیوع این بیماری، یک حسنه است و در نقطه‌ی مقابل هر چیزی که کمک کند به شیوع این بیماری، یک سیّئه است.

وی با اشاره به نظرات پزشکان مختلف درباره روزه تصریح کرد: پزشکان اتفاق نظر دارند که نخوردن غذا به طور متناوب در روزه داری اسلامی، نه تنها عارضه‌ای در افراد سالم ایجاد نمی‌کند بلکه سبب تقویت سیستم ایمنی بدن، کاهش پاسخ‌های التهابی آسیب زا و بهبود واکنش بدن در موارد استرس و اضطراب می‌شود. در طب قدیم فیثاغورث، بقراط، حارث بن کلده (طبیب معروف زمان بعثت رسول اکرم (ص)) و ابن سینا برخی بیماری‌ها را با روزه درمان می‌کردند. حتی در قرآن هم آمده که وقتی امام حسن (ع) و امام حسین (ع) بیمار می‌شدند، خاندان نبوت نذر می‌کردند که سه روز، روزه بدارند.

یک دانشمند روسی: روزه عامل پاکسازی بدن است

این دانشیار دانشگاه با ذکر این مطلب که پزشکان فواید زیادی برای روزه داری بیان کرده‌اند، گفت: دکتر الکسی سوفورین یک دانشمند روسی است که معتقد است، در هنگام روزه داری جسم به جای غذا از ذخیره چربی که در مردان ۲۰ درصد و در زنان تقریباً ۳۰ درصد وزن بدن است، استفاده می‌کند و بدین وسیله با مصرف آنها و به وسیله روزه بدن خود را پاکیزه می‌کند، ۹۵ درصد بیماری‌های مردم ناشی از پرخوری و سوءتغذیه است. پس در روزه داری یکی از اهداف عالی بهداشتی و درمانی یعنی تأمین، حفظ و ارتقای سلامت بدن تحقق می‌یابد.

اصلاح بیماری‌های روده توسط روزه

وی با اشاره بر نظر یک پزشک مصری درباره روزه اظهار داشت: انسان با یک چهارم غذاهایی که می‌خورد، زنده می‌ماند و با سه چهارم بقیه، پزشکان امرار معاش می‌کنند. دکتر گوتل پاهم نیز معتقد است؛ ۸۰ درصد بیماری‌ها از تخمیر غذا در روده‌ها ناشی می‌شود که همه این بیماری‌ها با روزه قابل اصلاح است. دکتر فروموزان روزه را شستشو کننده اعضای درون بدن معرفی می‌کند و معتقد است که به خصوص در روزهای اول روزه داری زبان باردار است، عرق بدن زیاد است، دهان بو می‌گیرد، گاه آب بینی جاری می‌شود. اینها همه نشانه شستشوی کامل بدن است پس از چند روز، بوی بد برطرف می‌شود، اسید اوریک کاهش می‌یابد. شخص احساس سبکی فوق العاده می‌کند و در این حال اعضای بدن در حال استراحت هستند.

علی محمدزاده در ادامه اظهار داشت: مشاهدات علمی بین روزه داری و گرسنگی تفاوت‌هایی را نشان می‌دهد. روزه داری چون نوعی داوطلبی واقعی است، آرامش و آسایش درونی ایجاد می‌کند. همین وضع فکری، در هدایت اعمال متابولیک تمام بدن تأثیر اساسی دارد از جمله اینکه روزه داری، قدرت انقباضی قلب و دفع چربی‌های زیاد را افزایش می‌دهد.

نوسازی بافت‌های بدن با کمک روزه‌داری

وی با اشاره بر نظر الکسیس کارل یک فیزیولوژیست فرانسوی درباره روزه داری، ابراز داشت: روزه داری با ایجاد گرسنگی، پروتئین‌ها و مواد چربی اندام‌ها را بسیج می‌کند که تمام مواد خالص خود را برای نگهداری تعادل محیط داخلی و قلب قربانی کنند و با ایجاد تشنگی، آب بافت‌ها را می‌گیرد و بدین ترتیب روزه تمام بافت‌های بدن را می‌شوید و آنها را نوسازی می‌کند.

این دانشیار دانشگاه افزود: دکتر مویل از فواید بهداشتی روزه داری به استراحت و نظم دستگاه گوارش اشاره می‌کند و می‌گوید؛ روزه سبب می‌شود بدن انرژی ذخیره خود را صرف دفع این مواد سمی کند. دکتر لوترنر آلمانی از روزه به عنوان بهترین فرصت برای فرم بخشیدن به بدن انسان نام می‌برد. به هر حال هر انسان سالم و یا بیماری محتاج روزه است و حالت مهتابی چهره روزه دار نشان از جوانی و نشاط در روزه داران دارد.

روزه؛ راهی برای سلامت روان

وی با بیان اینکه چرچیل روزه را راهی برای آرامش اعصاب می‌دانست، بیان کرد: او عادت داشت بعضاً ۲۴ ساعت و حتی ۴۸ ساعت غذا نخورد، تا بتواند راحت تصمیم بگیرد. ویل دورانت روزه را مایه تقویت اراده و تندرستی مردم معرفی می‌کند و در واقع روزه را عامل ارتقا سلامت روان می‌داند. روزه داری عزتمندی و اعتماد به خدا را افزایش می‌دهد.

عضو فرهنگستان علوم پزشکی بیان کرد: مطالعات نشان داده است که اضطراب، افسردگی، افکار وسواسی و پارانوییدی (سو ظن) با روزه داری بطور چشمگیر کاهش می‌یابد. همچنین فعالیت کلیه‌ها طبیعی می‌شود. غلظت هورمون‌ها به استاندارد نزدیک می‌شود. آرامش عصبی و روانی ایجاد می‌گردد. حملات قلبی و عروقی کاهش می‌یابد. کلسترول خوب بدن یعنی HDL افزایش پیدا می‌کند.

بهبودی دیابت غیر وابسته به انسولین با کمک روزه

علی محمد زاده با اشاره بر تأثیر روزه داری بر درمان دیابت، تاکید کرد: دکتر اتوبوخنگر منشأ روزه را در مرحله اول در تفکر و عمل معنوی و در مرحله دوم نوسازی بدن می‌دانست. لذا در یکی از پژوهش‌ها به این نتیجه می‌رسد در حالی که گرسنگی بیماری دیابت را وخامت می بخشد ولی روزه داری، دیابت غیر وابسته به انسولین را بهبودی می بخشد.

وی اظهار داشت: اما همانطور که روزه ماه مبارک رمضان بر هر مسلمان سالم واجب است، برعکس برای بیماران و اشخاصی که احتمال ضرر می‌دهند، تخلف از امر الهی و مستوجب عقوبت است. اساس تشخیص در مورد اینکه فردی روزه بگیرد یا خیر. به نظر بنده بیشتر خود بیمار است که این موضوع را تشخیص می‌دهد مثلاً اگر پزشک به بیمار خود بگوید روزه مانعی ندارد ولی خود فرد متوجه شدت بیماری شود، نباید روزه بگیرد و برعکس. بطور کلی در مورد روزه نگرفتن بیماران نمی‌توان حکم کلی داد.