عضو شورای نگهبان و نماینده مجلس خبرگان رهبری در جمع مدیران رسانه به مواظبت از سرمایه عظیم انقلاب اسلامی، ضعف و آشفتگی در فضای مجازی، بازخوانی قوانین مطبوعات با کمک هوش مصنوعی، ضرورت واکاوی دائم و عرضه فلسفه، فقه و اخلاق، حمایت و پشتیبانی سخاوتمندانه از نخبه، علم و رسانه تأکید کرد.
صادق شاهیان نطنزی
در ابتدای نشست جمعی از مدیران رسانه با آیتالله «علیرضا اعرافی» عضو شورای نگهبان، نماینده مجلس خبرگان رهبری و مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور، برخی مدیران رسانه به بیان موضوعاتی پرداختند.
در ادامه نماینده مدیران مسئول رسانهها در هیأت نظارت بر مطبوعات با اشاره به دغدغههای صنفی و فعالیت رسانهای اظهار کرد: یکی از موضوعاتی که بهعنوان آسیب و دغدغه مطرح است، نبود منظومهی فقهی و حقوقی در حوزه رسانه است، البته اصل ۲۴ قانون اساسی مترقی است و اعلام داشته که «مطبوعات در بیان مطالب آزادند» و اصل را بر آزادی قرار داده و استثنا را به مبانی دینی و حقوق اشخاص که در نوع خودش اصل جامعی است، محدود کرده اما در مرحله قانونگذاری و بهخصوص در سلسلهمراتب و قوانین و مقررات، آییننامهها و دستورالعملها، با سلسله تعارضات و اشکالاتی روبرو است که به نظر میرسد بخشی از این مشکلات به دست فقها و حوزه باز میشود و راهکار آن این هست که کرسی فقه رسانه تقویت شود. گرچه در این بخش عدهای کارکردهاند اما در واقع، کار روشمند، جامع و به سامانی صورت نگرفته که بتواند پشتوانهی فکری و فقهی برای حوزهی قانونگذاری باشد.
«پدرام پاک آیین» در خصوص شبهات زیاد موجود در فضای رسانهای افزود: مصادیق بسیاری در روزمره وجود دارد، اگر بخواهیم خبری را نقل کنیم، آیا ذکر منبع این خبر جزو ضروریات هست یا خیر؟ یعنی به لحاظ فقهی و حقوقی واجب است که ما در حین نقل خبر، منبع را ذکر کنیم یا خیر؟ یا میشود منبع را مخفی کرد. یا اساساً آنچه که باعث میشود یک خبرنگار نسبت به صحتوسقم خبر حالت اقناع پیدا کند، چیست؟ آیا میشود با شنیدهها، این خبر را در سایتهای مختلف نقل کرد؟ در حقیقت باید بهعنوان خبر آن را منتشر کرد یا خیر، لازم است اطمینان بیشتری حاصل شود؟ درباره استفاده از عبارات برای دشمنان اسلام، گروههای معاند، اگر فردی از آنها میمیرد، معمولاً رسانهها الفاظ مختلفی را به کار میبرند، از جمله «درگذشت»، «به هلاکت رسید» و «به دیار باقی شتافت» که چندی پیش نیز این مصداق را در رسانهها شاهد بودیم، این موارد چه حکمی دارد؟ در مجموع حکم غیبت، تهمت و حدود رسانهها مواردی است که حوزهی فقهی بسیار میتواند کمک کند که ما به یک نظریه حقوقی منسجمی در عرصه رسانه دست پیدا کنیم.
ضرورت بهروزرسانی قانون مطبوعات و حمایت جدی از اقتصاد رسانههای بخش خصوصی
نماینده مدیران مسئول رسانهها در هیأت نظارت بر مطبوعات و خبرگزاریها، درباره قانون مطبوعات گفت: قانون مطبوعات فعلی با همهی نقاط روشن و جنبههای مترقی که داراست مربوط به حدود چهل سال پیش است و نیاز به بهروزرسانی دارد و ضمن اینکه آرایش رسانهای و اکوسیستم رسانهای نیز کاملاً عوض شده است.
«پاک آیین» اقتصاد رسانه را دغدغهی جدی و عمده رسانهها عنوان کرد و افزود: به لحاظ شرایط فعلی کشور، «اقتصاد رسانه» بهشدت کوچک و آسیبپذیر شده است. در دهه شصت یا قبل از انقلاب دو یا سه رسانهی بزرگ وجود داشت که افکارعمومی کشور را اداره میکردند. در واقع صداوسیما با یکی دو سه روزنامه کیهان، اطلاعات و انواع آنها در دههی شصت، عملاً هدایت افکارعمومی را در دست داشت، اما امروز اینگونه نیست و همینطور که قدرتهای نظامی نیز از قالب ارتشهای کلاسیک خارج شدهاند و بهنوعی باید گفت، فضای نظامیگری در اختیار جنبشهایی قرار گرفته که بسیاری از آنها از جمله جنبشهای منطقه انصارالله و حزبالله و غیره، مردمی هستند و کلاسیک نیستند. در فضای رسانه نیز در داخل کشور و در سایر کشورها این اتفاق افتاده است. ما یک نوع پراکندگی، نقطهای و ذرهای شدن را در فضای رسانه میبینیم که ممکن است یک رسانه کوچکی یا یک صفحهی توییتری یا اینستاگرامی، یک محتوایی را تولید یا تحلیلی تولید کند که عالمگیر شود و در همهی رسانهها بازتاب پیدا کند. متناسب با این آرایش جدید نیز به قوانین جدید و نیز به مدل جدیدی برای حمایت توسعه اقتصاد نیاز است. مسالهی اصلی که از همین ناحیه نمایان است و برای امنیت ملی و منافع ملی کشور ممکن است تولید تهدید کند، ازبینرفتن مرجعیت رسانهای در داخل است. یعنی ازیکطرف صحنه، صحنهی پراکنده، اتمیزه شده و ذرهای است و از طرفی دیگر مشاهده میکنیم که ضریب نفوذ رسانههای بیگانه نیز روزبهروز بیشتر میشود و بر اساس آمارهایی رسانه ملی ارائه کرده، مخاطبان او نسبت به سالهای قبل کاهش پیدا کرده و اینجاست که انتظار میرود حمایت مؤثری نسبت به رسانههای بخش خصوصی و رسانههایی که کثرت، تنوع، سلایق را دارا هستند و صنوف مختلف را پوشش میدهند، صورت گیرد.
وی با ابراز تأسف از مؤثر نبودن حمایتهای دولت قبل، اظهار امیدواری کرد تا با تلاش دولت جدید، روشهای جدیدی برای حمایت مؤثر از رسانهها اتخاذ شود، چرا که رسانه در کشور ما وضعیت یک بنگاه اقتصادی را ندارد و در نقطه شکست بازار قرار دارد و حمایتپذیر است.
منابع درآمدی رسانهها در نقطه تهدید و نابودی
نماینده مدیران مسئول رسانهها در هیأت نظارت بر مطبوعات رسانهها با اشاره به مسائل مختلف حوزه اقتصاد رسانهها افزود: معافیت مالیات، یارانه دولت به رسانهها، آگهیهای دولتی که مجاری حیات محسوب میشوند، همه این منابع درآمدی در نقطه تهدید و نابودی قرار دارد. آگهیها ازاینجهت در نقطهی تهدید قرار دارد که باتوجهبه گسترش سامانههای الکترونیک، دولت قبل به فکر افتاد آگهیها را در سایت خود به نام «دولت یار» متمرکز کند و از دیگر رسانهها بهعنوان ابزار اطلاعرسانی استفاده نکند و به این صورت بخشی از منابع درآمدی رسانهها را با تهدید مواجه کرد. از طرفی دیگر، سالها مادهای در قانون مالیاتهای مستقیم مجلس شورای اسلامی وجود داشت که رسانهها را از مالیات معاف کرده بود، اما با تغییراتی که در آن حادث شده، لفظ «معافیت» به «صفر شدن مالیات» تغییر کرده که تهدید جدیدی دیگری است. همچنین اکنون «مالیات بر ارزشافزوده» را نیز به تبلیغات مطبوعات اضافه کردهاند درحالیکه اساساً مطبوعات غیر از آگهی و تبلیغات هیچ نوع فعالیت اقتصادی دیگری ندارند. یعنی چه معاف باشند و چه نباشند، بدون تبلیغات، خودبهخود درآمدی ندارند که بخواهند مالیاتی پرداخت کنند. در واقع باتوجهبه اینکه اساساً گردش مالی رسانهها بسیار محدود است، از محل مالیات، چیزی را عاید دولت نمیکند.
«پدرام پاک آیین» در خصوص گردش مالی کل رسانههای کشور گفت: حداکثر ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد تومان گردش مالی کل رسانهها به میزان یک مجموعه صنعتی یا هلدینگی اقتصادی در کشور نیست؛ لذا هزینهی وصول مالیات از رسانهها، بیشتر از خود درآمد مالیاتی است که از رسانهها عاید دولت میشود.
وی با اشاره به یارانه حدود صد میلیارد تومانی رسانه بیان داشت: یارانهای که دولت سالانه به کل رسانههای کشور اعم از روزنامه، مجله و سایت خبری میدهد بسیار کمتر از مجموعههای صنعتی غیردولتی، خصولتی است درحالیکه بودجه تبلیغات این مجموعهها چند صد میلیارد تومان است. مواردی که اکنون بهصورت مصداقی اشاره شد عدم تعادلهای ساختاری است که ما در حوزهی حمایت از رسانه داریم و از همه مسئولان انتظار داریم که دست حمایت خود بر سر رسانهها را داشته باشند و امداد فرمایید.
درخواست دیدار مدیران رسانه با مقام معظم رهبری
در ادامه «جواد نبوتی» سخنگوی انجمن صنفی مدیران رسانه خطاب به آیتالله اعرافی با اشاره به درخواست مدیران رسانه برای دیدار با مقام معظم رهبری در ۱۷ مرداد روز خبرنگار عنوان داشت: با وجود درخواستها از بسیج رسانه برای دیدار مدیران رسانه با مقام معظم رهبری، تاکنون توفیق حاصل نشده که صنف مطبوعات و خبرنگاران دیداری با رهبری داشته باشند و امید است بعد از ۴۳ سال، اولین دیدار با مقام معظم رهبری فراهم شود.
عظمت انقلاب مردم ایران در جهان کمنظیر بود
در ادامه این نشست، عضو شورای نگهبان ضمن تشکر از نقطهنظرات مدیران رسانه و تبریک ایام دهه مبارک فجر انقلاب اسلامی اظهار داشت: نکات مطرح شده را باتوجهبه وسع و شرایط، پیگیری خواهم کرد.
آیتالله «علیرضا اعرافی» افزود: انقلابی که این ملت آن را رقم زدند و کار بزرگی که ملت ایران در انقلاب کردند، شکوه و عظمتی داشت که واقعاً در جهان کمنظیر است و واقعاً آنچه که مردم در سختترین شرایط کشور رقم زدند قابل وصف نیست. اگر ما به تاریخ آن زمان مراجعه کنیم و دقت کنیم، متوجه خواهیم شد که مردم در ایران کار غیرقابلباوری انجام دادند. کسانی که آن دوره را درک کردند و شرایط بینالمللی آن زمان را توجه کنند، میفهمند که عظمت کار چگونه بود. این یک سرمایهی بزرگی است که ملت ایران به دست آورد. معمار و خالق این سرمایه و عظمت، ملت بزرگ ایران و رهبری بیمانند امام (ره) بود.
مشکلات معیشتی و عملکرد مسئولان، زمینهساز فراموشی پدیده بزرگ جهان/نباید غفلت کرد
نماینده مجلس خبرگان رهبری با اشاره به تلاقی دوران نوجوانی خود با دوران انقلاب اسلامی گفت: در پانزده سالگی چهار روز در زندان ساواک شکنجه شدم، کسی اصلاً نمیتواند توجه شود که چه بود و مردم چه کاری کردند و واقعاً قابلتصور نیست. در کوران آن حوادث و در هیمنهای که آن زمان، قدرتهای بیرونی بر ایران داشتند و شرایطی که بر ما حاکم بود، بسیاری معتقد بودند که واقعاً راه برونرفت از آن شرایط نیست. اکنون ما نمیتوانیم متوجه شویم که چه بود و چگونه آن ابرها و تاریکیها کنار زده شده بود. اکنون آن عظمت، به دلیل مشکلات و مسائلی که بخشی از آن معیشتی و بخشی دیگر به عملکرد مسئولان برمیگردد، در حال فراموش است. انقلاب یک پدیدهی بزرگی بود، همهی جهان و همین کسانی که بدخواه ایران هستند چهل سال پیش آمدند و الان نیز همه، پایکار هستند برای اینکه این سرمایه را از ما بگیرند و ما نباید از آن غفلت کنیم.
ضعف مسئولان باید برشمرده شود/مواظبت از سرمایه عظیم انقلاب اسلامی
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور افزود: نقد و اِشکال باید گرفته شود. ضعفهای مسئولان نیز باید برشمرده شود. از طرفی این کار مطبوعات است که این اشکالات برشمرند، اما از طرفی دیگر واقعاً ما سرمایهی عظیمی در دست داریم که به برکت انقلاب و ملت بهدستآمده و اگر از دست دهیم، به این سادگی قابلبازگشت به این عظمت ایران نیست. در ارتباطات بینالمللی که حضور داشتم، بارهاوبارها در جهان با چشمان خود مشاهده کردم که چطور در گوشهوکنار جهان، واقعاً مردم با چشم تحسین و با کمال تواضع مقابل انقلاب و ملت ایران زانو میزنند. اما متأسفانه به دلیل ضعفهایی که داشتیم و داریم آن شکوه و درخشش کمتر توجه میشود.
آیتالله اعرافی «امید» مورد اشاره در نطق مدیران رسانه را به حق دانست و افزود: اکنون ما اگر یکصد شاخص مقابل خود قرار دهیم، همهی این شاخصها نشانگر آن است که ایران واقعاً تحول پیدا کرده، البته پیشرفت چند شاخص بسیار مهم است و اگر پیش نرویم همهی آنها را تحتتأثیر قرار میدهد.
انقلاب اسلامی و عظمت آن دائماً باید به نسل جدید بازشناسی و باز عرضه شود
عضو شورای نگهبان با تأکید بر اهمیت بازشناسی انقلاب گفت: بهعنوان یک امر ملی، مردمی و آیندهی تاریخ، مهم است و باید انقلاب و عظمت آن دائماً باید به نسل جدید بازشناسی و باز عرضه شود و در این راستا مطبوعات و رسانه (به معنای عام مطبوعات) جایگاه مهمی دارد و باید نقشهای مهمی را ایفا کنند. بازخوانی انقلاب اسلامی و باز عرضهی آن با نگاه نقد و نشاندادن نقاط آسیب و اِشکالی که وجود دارد، وظیفهی همهی ماست و مطبوعات باید پیشگام بازخوانی، نقادی و خیرخواهی برای ماندگاری انقلاب و پیشرفت کشور باشد. این نکتهای است که در آستانهی دهه فجر باید واقعاً به آن توجه کنیم. پیشتر نیز به همراهان خود نیز اشاره کرده بودم، جلسهای در جنوب شرق آسیا یا در آفریقا کنار سیاسیون و غیر سیاسیون نشسته بودم، همان لحظه خبری پخش شد که ایران ماهواره فرستاده، شما نمیدانید با چه شور و شوقی، جمعیت سنی، مسیحی کف میزدند و هورا میکشیدند که ایران این کار بزرگ را انجام داده است، چرا؟ برای اینکه آنها میدانند کشوری میخواهد از مدار این قدرتهایی که اختاپوسی عالم را دستگیر گرفتهاند، میخواهد بیرون برود و در بهصورت مستقل توانسته این ده قدم را بردارد. این برای آنها افتخار زیادی است؛ بنابراین سرمایه را باید شناخت، عرضه کرد و امید آفرید و درعینحال نقادی کرد، اِشکال را باید گفت و با گفتن آن اشکال به نحوه درست، حتماً راه نیز برای اصلاح فراهم شود.
آیتالله «علیرضا اعرافی» افزود: مسالهی بسیار مهم دیگر این است که بههرحال نسلهای ما نو میشوند و نسل نو، بخشی از تاریخ را مستحضر نیست و حاضر نیست که مسلط باشد و نیز اقتضائات زمان تغییر پیدا میکند و این جایی است که متفکران یعنی دانشگاه، حوزه و نیز اصحاب فکر، فرهنگ و رسانه وظیفه دارند که گفتمان انقلاب را نو کرده و به پرسشهای جدید جواب دهیم و دو کار مهم را رقم زنیم. یک کار اینکه ادبیات و گفتمان انقلاب را بازسازی و نوسازی کنیم و کار دیگر اینکه ارتباط عاطفی را فراتر از بحث معرفتی با نسل نو بازسازی کنیم که واقعاً در این مورد ضعف داریم. یعنی هم مسئولان و حوزه ما به شکلی نخبگان دارای سنوسال و ضعف هستند باید بتوانیم ارتباط معرفتی و نیز ارتباط عاطفی را برقرار کنیم و درک درستی نیز وجود داشته باشد. در این جهت، حتماً رسانه که به معنای عام، مطبوعات هستند، میتوانند قدمهای مهمی بردارند و امیدواریم در این جهت نیز بتوان اقدام کرد.
ضرورت واکاوی دائم و عرضه فلسفه، فقه و اخلاق
نماینده مجلس خبرگان رهبری گفت: نکتهی دیگری که اکنون در صحبتهای برخی مدیران رسانه نیز وجود داشت این است که ما در حوزه رسانه، مطبوعات و وسایل ارتباطجمعی به مفهوم گسترده و در طیف متنوع آن، درست میگویید، به واکاوی دائم و عرضه فلسفه، فقه و اخلاق نیاز داریم و این چیزی است که در حوزه و دانشگاه باید رقم بخورد و هنوز نیز کافی نیست. البته ما سعی کردیم در این درختواره جدید حوزه، در قلمرو دانشی که طراحی شده، به این شاخههای فقه و اخلاق که معطوف به این بحثهای جدید است، بپردازیم. اما کار خیلی کم شده است. کار مهمی که همیشه نیز به آن معتقدم سه نگاه و ضلع دارد که تکلیف آدمها را مشخص میکند. یکی، نگاهِ فلسفی کلامی، دیگری، نگاهِ فقهی حقوقی و سومین آن، نگاهِ اخلاقی ارزشی است. در حوزهی رسانه و مطبوعات نیز واقعاً هر سه نگاه اهمیت دارد و مسئولیت ما هست که در حوزههایی، بخشی در دانشگاه و بخشی نیز مطالبهی خود شما که آن نظام رسانهای و مطبوعات قوی و کارآمد سالم مبتنی بر این سه ضلع مثلث کار شود. در مجموع یعنی ضلع فلسفه کلامی، ضلع فقهی حقوقی و ضلع سوم که اخلاقی ارزشی باشد. کاراهای موجود کافی نیست و با اقتضائات موجود و حال حاضر رسانه و مطبوعات جواب نمیدهد و ما حتماً باید توجه کنیم و مطالبه شما نیز واقعاً در این زمینه مؤثر است و امیدواریم در این زمینه بتوان قدمهایی برداشت.
آیتالله «علیرضا اعرافی» عضو شورای نگهبان، نماینده مجلس خبرگان رهبری و مدیر حوزههای علمیه کشور
نوری از امید در بازخوانی قوانین مطبوعات با کمک هوش مصنوعی
عضو شورای نگهبان با اشاره به قوانین و مقررات مربوط به رسانه و مطبوعات نیز عنوان کرد: به نظرم جای کار، اصلاح و تکمیل دارد. یک بخش هوش مصنوعی و اجتهاد در حوزه و قم راهاندازی کردهایم، دانشمندان خوب و مهمی را نیز در حوزهی هوش مصنوعی گرد هم آوردهایم که کارِ نو را در ارتباط با علوم اسلامی و اجتهاد انجام دهند. همان تیم، اکنون با مجلس در حال گفتگو است، تا با بهکارگیری هوش مصنوعی، در قوانین اصلاحاتی انجام دهد. اکنون در حوزهی مطبوعات، نظرم را جلب کرد و به آنها و وزیر نیز منتقل میکنم که مناسب است یکبار دیگر این قوانین و مقررات بازخوانی شود.
وضع خیلی خراب و قابل وصف نیست/حمایت از رسانهها جزو وظایف حاکمیتی است
مدیر حوزههای علمیه سراسر کشور افزود: حمایت از رسانه و مطبوعات واقعاً از اهمیت بالایی برخوردار است. دستگاههای کشور هرچقدر کمک کنند نهایتاً نتیجه آن برای پیشرفت کشور است. البته چارچوب و قواعدی دارند اما این وضع موجود، خیلی وضع بدی است، در سفر استانی شمال بحث کاغذ مطرح شده بود که در حال دنبالکردن دو پروژه برای رفع مشکل کاغذ هستند. وضع ما خیلی خراب است و قابل وصف نیست. به نظرم بحث کاغذ و مسائل مختلف و حمایتهایی که باید از اصحاب مطبوعات باشد، باید جزو وظایف مهم حاکمیت به شمار آیند که در توان خود تأکید و منعکس میکنم.
خرج کردن پول برای رسانه، هنر، علم و فرهنگ / هر شب غصه خروج نخبگان را میخورم
آیتالله اعرافی تأکید کرد: معتقدم رسانه، هنر، علم، فرهنگ جاهایی است که باید پول خرج آن کرد. اصحاب رسانه و علم را باید کمک کرد.
این مسئول با اشاره به وضعیت نخبگان افزود: اکنون فرض بگیرید، سالانه پانصد تا یک هزار استعداد بالا و نخبه ما در حال خروج از کشور است و این بالاترین هدردادن سرمایه است و من تقریباً هر شب غصه میخورم. البته اقداماتی در انقلاب فرهنگی و معاونت علمی انجام شده که بخشی از زیرساختهای لازم برای حفظ این نخبگان و استعدادهای بالای کشور صورت گیرد و پایکار نیز آمدهاند و در همان میزان نیز کارهای خوبی انجام شده، اما مشخص است که کافی نیست. البته صرف اینکه بروند تحصیل کنند، اِشکال ندارد ولی اینکه وقتِ عمل و اقدام، زمینهی کار در کشور برای آنها فراهم نباشد واقعاً مصیبت بزرگی است. در قم هر یک از این وزرا و مقامها میآیند، یکی از شاهبیتهای کلامی من این است که در حوزهی کاری خود نگاه جدی به حوزهی نخبگانی داشته باشید. این مصیبت واقعاً بزرگی است. معنای نخبه این است که یک فردی «حسابی» و فردی دیگری «امام خمینی (ره)» میشود. یعنی یک نفر، کشوری را زیرورو میکند و ازدستدادن آنها خیلی مهم است.
نخبه، علم، رسانه باید سخاوتمندانه حمایت و پشتیبانی شوند
نماینده مجلس خبرگان رهبری افزود: نخبه، علم، رسانه مسائل فوق راهبردی است که باید سخاوتمندانه آنها را حمایت و پشتیبانی کرد. نگاه نیز نباید تنگ و محدود باشد که حتماً در کوتاهمدت به نفع من یا به ضرر من تمام میشود. نهایتاً به نفع کشور است. یعنی جریان بحث و گفتگو اگر درست باشد، البته اصول و ضوابط آن را طبعاً باید خودشان رعایت کنند، این به نفع همهی کشور است.
آیتالله «علیرضا اعرافی» گفت: مقطعی در شورای انقلاب فرهنگی مطرح شد که در باب نخبگانی، تحقیقی انجام شود که چرا در سطوح نخبگانی عدهای میروند و دیگر میل بازگشت ندارند؟ برخلاف تصور اولیه، دلایلی که خارج شد، عوامل سیاسی و فرهنگی جزو عوامل آخر بود. اولین عامل این بود که ابزارهای کار برای آنها فراهم نیست. یعنی کسی که در آن رشته و رشتههایی که در مرزهای دانش است و زیرساخت عملی میخواهد و وقتی اقتصاد شکوفا نباشد و زیرساختها فراهم نباشد، میرود به جایی که استعداد خود را نشان دهد. دوم مسائل معیشت و درآمد بود و چهارم مسائل فرهنگی و سیاسی که مخالفتی که با نظام دارد و بهطورکلی نمیپذیرد که درصد آن اندک بود و در آخر قرار میگرفت.
ضعف و آشفتگی در فضای مجازی/ ضرورت حمایت از رسانه قاعدهمند
عضو شورای نگهبان با اشاره به نتیجه این تحقیق شورای انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: نتیجه این تحقیق نشانگر آن بود که باید زیرساخت را اصلاح کرد. پایههای اقتصاد علم، رونق علمی و تولید علمی را درست کرد. اکنون این موارد را عرض کردم تا بگویم، در این بخش (این چند قسمت) باید سخاوتمندانه هزینه کرد و خیلی نباید سود و زیان آن را دید، نهایتاً جواب میدهد. در واقع وجود یکصد مطبوعه خیلی خوبی و با حساب کتاب درست در کشور حتماً موجب ارتقا میشود و خصوصاً راهحل مقابله با این آشفتگی موجود در فضای مجازی حمایت از رسانه قاعدهمند است تا این آشفتگی را جمع کنند. این ضعفی است که الان وجود دارد.